ANNA
11 jaar
Hieronder volgt een specifieke uitwerking van een casus van een leerling uit groep 8, als uitleg wat P.E.M. kan doen en betekenen voor kind, ouder(s) en school. Om de privacy van de leerling te beschermen wordt deze beschrijving geanonimiseerd weergegeven. Uiteraard hebben we hiervoor toestemming van ouders en leerling.
Korte beschrijving casus
Het gaat hier om een meisje uit groep 8, op het moment dat zij de vragenlijst invult is zij 10 jaar (binnenkort wordt zij 11 jaar), we noemen haar Anna. Anna wordt door ouders omschreven als een spontaan, energiek kind met een enorme fantasie, wat zich met name creatief uit. Zo bedenkt ze nieuwe spelletjes die op gemiddeld normaal kind niveau liggen, ze knipt, plakt, kleurt, tekent, schildert en vooral maakt ze dingen die, zoals ze zegt in een behoefte voorziet van andere kinderen en volwassenen. Zo heeft ze al vele (online) winkeltjes en shops ingevuld en verkoopt daadwerkelijk ook aan anderen. Anna observeert heel scherp en heeft oog voor detail, kleur en vormgeving. Hierin imponeert Anna als boven gemiddeld. Ze stelt vragen, is onderzoekend en geïnteresseerd. Anna is zeer gevoelig voor sfeer en emoties van anderen.
Er is ook een heel andere kant dagelijks zichtbaar en voelbaar. In groep 6 begon Anna steeds vaker uitgeput uit school te komen. Dit uitte zich thuis in vaak verdrietige huilbuien, moeite met inslapen en heel ontvankelijk voor alles wat in haar directe omgeving gebeurde. Er ontstonden concentratieproblemen, dagdromen en moeilijk benaderbaar gedrag, met name veroorzaakt door extreme vermoeidheid. Steeds vaker besprak Anna zich niet begrepen te voelen, niet gezien te worden in de klas en tot leren komen werd moeilijker. Regelmatig werd zij ziekgemeld van school en zocht zij de stilte en afzondering in huis op. Tijdens het hoogtepunt van Corona, in groep 6 en 7, zat Anna door de lockdown maatregelen voornamelijk thuis, aan de laptop en net als ieder ander kind niet met andere kinderen en in de klas.
Zo ontstond er een lange periode van ongelukkig voelen en impact op het gehele gezin en systeem, afnemende motivatie om te leren en toenemende fysieke en mentale kwetsbaarheid. Doktersbezoeken, een kindertherapeute en vele gesprekken met haar leerkracht(en).
Observatie in algemene zin:
Het relaas, hierboven beschreven ontstond ruim voor de Corona epidemie, echter de impact vanuit opgelegde Corona maatregelen gaf een extra complexiteit. De spiraal van gissen naar mogelijke oorzaken, een groeiende bezorgdheid en wanhoop die zich meester maakte van Anna, haar ouders en omringende systeem. In het denken bij alle betrokkenen ontstond langzaam een groeiende twijfel aan haar capaciteit en mogelijkheden. Ongezien vormde er zich een zekere overtuiging bij ouders en leerkracht in het nadenken over mogelijkheden voor vervolgonderwijs. Anna, een 10-jarige leerling met een op het oog normaal gemiddelde intelligentie, werd langzamerhand een plekje toebedacht op VMBO niveau. Deze observatie willen we graag met iedereen delen, omdat nadenken en bepalen over vervolgonderwijs in deze situatie niets zegt over het niveau of aard van vervolgopleiding. Rationeel gezien zijn dergelijke gedachtebepalingen wel richting gevend en bepalend voor de toekomst van deze leerling. Het sluipt erin, vaak onbewust, maar met onherroepelijke impact. Wat oorspronkelijk ontstaat en tot (terechte) bezorgdheid leidt en overgaat in gissen, om vervolgens onderdeel te worden van een overtuiging of opvatting. Maar wat zit er (potentieel) werkelijk in Anna? Waar wordt zij gelukkig van en hoe kan zij tot volle bloei komen? Kortom, als Anna een stem zou hebben, hoe zou zij woorden kunnen geven aan wat er met haar is en vooral, hoe kan het worden opgelost?
Er bestaat geen goed of fout, geen hoog of laag.
De PEM-analyse methode richt zich uitsluitend op de potentie aan capaciteit en talenten van het individu. Het brengt in beeld hoe het individu het aanwezige potentieel wel en/of niet gebruikt. Hier kan vervolgens weer op worden gestuurd. De PEM-analyse methode geeft ook een trefzekere indicatie over een beroeps identiteit. Deze hangt nauw samen met unieke en karakterologische kenmerken van het individu. Kortom, het geeft richting aan de ontwikkeling van het individu.
De PEM-analyse methode wordt niet ingezet in afwegingen het individu naar het volgende jaar te laten gaan!
Figuur 1, overzicht gemiddelde scores uit vragenlijst.
Elke leerling heeft zijn/haar eigen dashboard met dynamische weergave van hun eigen data. Dynamisch wil zeggen dat wanneer je met je muis op bijvoorbeeld een blauw staafje klikt, ogenblikkelijk het hele overzicht veranderd. Dat komt omdat deze klik je dieper in het betreffende onderwerp brengt en je zo inzicht geeft in de achtergronden van een bepaalde score. Hier volgt een kort voorbeeld:
In de figuur rechts (spinnenweb) zien we op de as ‘Leervaardigheid’ een score die minimaal lijkt te zijn. Overigens komt dit volledig overeen met die van Anna zelf en met haar Leerkracht en ouders. De belangrijkste vraag nu is: kunnen we erachter komen wat deze minimale score veroorzaakt?
Daarvoor gaan we naar het plaatje in het midden, wat we een staafdiagram noemen. We willen zien hoe leervaardigheid van Anna eruitziet. Hier volgt het overzicht plaatje van leervaardigheid.
Figuur 2, overzicht Leervaardigheid.
Leervaardigheid wordt hier uitgedrukt in vier categorieën, t.w.: Leervaardigheid, Zelfontwikkeling, Aanpassingsvermogen en Flexibiliteit. Uit het gesprek dat hierop volgde observeren we achtereenvolgens de schrik bij ouders en vragen van Anna zelf over waarom dit zo is. Direct hierop volgt in het gesprek de herkenning bij de ouders van dit beeld en praten ze inhoudelijk over wat ze al langer zien bij hun kind. Natuurlijk komt de vraag: ‘hoe komt dit en wat kunnen we eraan doen?’ Hiervoor zullen we naar het volgende overzicht plaatje gaan om wat dieper op de achtergronden van dit beeld in te gaan.
Figuur 3, Intrinsieke waarden van het individu.
